Een online behandeling: van proberen naar willen

‘In de app kun je bijvoorbeeld je stappen bijhouden of een exposure oefening doen’  

Smartphone-applicaties en andere digitale hulpmiddelen zijn binnen de GGZ inmiddels niet meer weg te denken bij de behandeling van psychische klachten. Met het oog op de lange wachtlijsten, waar heel de GGZ mee te maken heeft, kan een online behandeling uitkomst bieden en de toegang tot zorg verbeteren. PsyQ biedt online behandelingen aan voor depressie, angststoornissen en trauma/PTSS, ondersteund door de NiceDay app. Annemiek van Dijke speelt vanaf de start van de online poli een belangrijke rol bij het onderzoek naar en de implementatie van online behandelingen in de NiceDay app. ‘We hebben veel geïnvesteerd om onder andere teksten, G-schema’s (schema’s die je gedachtes, gevoelens en gedrag in kaart brengen), trackers (kenmerken) en de tools voor EMDR in de app te krijgen’, vertelt Annemiek. ‘De behandeling binnen de app heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld op het gebied van dynamische therapeutische interactie, dus naast beeldbellen, kun je ook chatten en van alles registreren vanuit je dagelijkse leven. Bijvoorbeeld het bijhouden van je stappen, het verloop van de ingevulde G-schema’s of het doen van een exposure oefening.’

Nauwe samenwerking

Annemiek neemt het initiatief om een samenwerking op te zetten met een team van onderzoekers van PsyQ partners Mondriaan en MET ggz en ggz-instelling Synaeda, die allemaal gedeeltelijk- of volledig met de NiceDay app werken. Annemiek: ‘We onderzoeken online behandelingen voor depressie, angststoornissen en complex trauma/PTSS of complexe PTSS met dissociatie.’ Daarnaast werkt PsyQ ook nauw samen met het National e-health Living Lab (NeLL), een afdeling van het LUMC. ‘Deze afdeling heeft een omgeving waarin we alle data verzamelen. Als we data willen hebben die specifiek bij NiceDay zijn verzameld, is er een uitwisseling van informatie met NiceDay. Niet alleen het resultaat van behandeling en cliënttevredenheid heeft onze aandacht, maar zeker ook de kwaliteit van de online interactie tussen cliënt en behandelaar en variabelen die daarbij een rol spelen.’

‘De klachten van de cliënten die 100% online zijn behandeld voor depressie verbeteren aanzienlijk’

Tevreden over online behandeling

PsyQ Online houdt per kwartaal de cijfers van de uitkomsten van geleverde zorg bij. ‘Hieruit blijkt dat cliënten zeer tevreden zijn over de online behandeling en dat ze PsyQ Online aanraden met een 8,7’, vertelt Annemiek. ‘Ook zien we dat de cliënten die we bij PsyQ Online behandelen, vergelijkbaar zijn qua aard en ernst van hun klachten met cliënten die een reguliere behandeling volgen. Er is dus geen sprake van bijvoorbeeld lichtere depressies op de online poli. Een online behandeling kan dus als een volwaardige behandeling worden gezien.’

Ook blijkt uit onderzoek dat een online behandeling vaak ook efficiënt is. Annemiek: ‘De duur van een online behandeling is 30 minuten korter dan een reguliere behandeling. Ook hebben we in de eerste weken van de behandeling vaker contact. Dat kan in een online omgeving ook makkelijker door bijvoorbeeld nog even 10 minuten te beeldbellen. Je laat iemand hiervoor weer niet zo snel naar locatie komen. Wat betreft resultaat van onze online behandeling blijkt dat de klachten van de cliënten die 100% online zijn behandeld voor depressie aanzienlijk verbeteren. In sommige gevallen zelfs meer dan uit analyses naar reguliere depressie behandelingen. Bovendien blijft bijna 50% van de online cliënten met een depressie in herstel, terwijl dit vaak niet hoger dan 33% is. Waar cliënten aanvankelijk wel eens online wilden proberen is er nu dus een goede reden om online behandeling met app ondersteuning te wíllen.’  

‘In samenwerking met NiceDay ontwikkelen we een VR-bril voor cliënten met trauma en complex trauma’

Meegaan met de ontwikkelingen

Volgens Annemiek ondersteunen de ontwikkelingen en onderzoeksresultaten dat een online behandeling met ondersteuning van digitale middelen van toegevoegde waarde is. ‘Er wordt nu onderzocht of en hoe reguliere poli’s ook meer gebruik kunnen gaan maken van de NiceDay omgeving om zo meer cliënten blended (een combinatie van op locatie en online) te kunnen behandelen. Dat zou een hele mooie ontwikkeling zijn’, stelt Annemiek. In de tussentijd blijft de online poli bezig met het ontwikkelen van nieuwe digitale middelen. ‘In samenwerking met NiceDay ontwikkelen we bijvoorbeeld een VR-bril voor cliënten met trauma en complex trauma’, vertelt Annemiek. ‘Cliënten zien dan een virtual reality omgeving, dat kan bijvoorbeeld een therapiekamer zijn.’ Deze VR-bril is nog in ontwikkeling en wordt nog onderzocht. Annemiek: ‘We proberen steeds te kijken hoe we kunnen bijdragen aan de inhoudelijke ontwikkeling om de resultaten van effectieve behandeling te vergroten. Zo hopen we meer doelgroepen te laten profiteren van digitale hulpmiddelen om zo bij te dragen aan goede én moderne zorg.’