Actueel

Componence Asset List

13 februari 2024

Keta+vs+ECT.jpg
Elektroconvulsietherapie (ECT) en esketamine; behandelingen die ingezet kunnen worden bij ernstige depressies. Maar is er een verschil in effect en werkt één van de twee misschien beter? Dit onderzoekt de landelijke RESET-TRD studie, waar PsyQ in Den Haag aan deelneemt. De eerste reacties zijn positief. Jolien Veraart, psychiater bij PsyQ, en Rosalie Fleurbaaij, arts in opleiding tot psychiater bij Parnassia, voeren het onderzoek uit binnen PsyQ.

De aanleiding van het onderzoek is dat 1 op de 3 cliënten met een depressie niet of onvoldoende herstelt door behandeling met psychotherapie en antidepressieve medicijnen. Elektroconvulsietherapie (ECT) wordt bij deze cliënten ingezet, maar kan nadelige bijwerkingen hebben, zoals geheugenklachten. Behandeling met esketamine kan mogelijk een alternatief voor ECT zijn.

Wat is Esketamine en ECT?

Esketamine, of S-ketamine, een variant van ketamine, is een dissociatief hallucinogeen medicijn dat onder andere wordt ingezet (bijvoorbeeld in de vorm van drank of neusspray) als antidepressivum voor de behandeling van depressie. Bij elektroconvulsietherapie wordt door middel van kleine stroomstootjes in de hersenen een soort epileptische aanval uitgelokt. 

'Wanneer blijkt dat esketamine even effectief is, zou dat een mooi alternatief kunnen zijn!'

Doel van het onderzoek

We onderzoeken of behandeling met esketaminedrank cliënten met een depressie even goed helpt als ECT. Ook onderzoeken we hoe cliënten beide behandelingen verdragen. ‘ECT is de meest effectieve behandeling voor patiënten met een ernstige en hardnekkige depressie’, vertelt Jolien Veraart. ‘Maar sommige cliënten zien hier tegenop vanwege de narcose of de geheugenklachten die het kan geven. Wanneer blijkt dat esketamine even effectief is, zou dat een mooi alternatief kunnen zijn!’

Dat beaamt ook Rosalie Fleurbaaij: ‘De mogelijkheid om een nieuwe behandeling voor ernstig depressieve cliënten te onderzoeken en op de kaart te zetten, zorgt er voor dat je echt kunt bijdragen aan de verbetering van zorg voor deze groep mensen. Ik ben er trots op dat PsyQ hieraan meewerkt.’ 

Meer bereikt dan met andere therapieën

De studie is nu ruim een jaar onderweg en er zijn landelijk al 29 cliënten met de esketaminedrank of ECT behandeld, waarvan 5 in Den Haag. De eerste reacties van de deelnemers op zowel de behandeling met esketaminedrank als ECT zijn hoopgevend. Deelnemers geven aan dat het een intensieve behandeling is, maar dat ze verder komen dan wat ze met de eerste therapieën ooit bereikt hebben. Dit is mede te danken aan de speciaal ontwikkelde begeleidingsmodule die we inzetten bij de behandeling met esketamine. Hierdoor krijgt deze medicamenteuze behandeling ook een psychotherapeutische inslag.   

‘Het voelt goed om mijn steentje bij te kunnen dragen aan een betere behandeling voor ernstige depressies’ 

Hoe ziet het onderzoek eruit binnen PsyQ?

Ben je 18 jaar of ouder, heb je een niet-psychotische depressie en kom je in aanmerking voor behandeling met ECT? Dan kun je meedoen met het onderzoek. PsyQ team Depressie uit Den Haag voert de esketamine behandeling uit. De ECT wordt gegeven bij Parnassia aan de Mangostraat 1 in Den Haag. Een loting bepaalt of je behandeling met esketamine of ECT krijgt. Daarna volgt een behandeling van 8 weken lang 2 keer per week esketamine of ECT. Na de 8 weken bekijken we het resultaat van de behandeling. Daarna volgen we je nog een jaar. Als je niet hersteld bent, kun je alsnog de behandeling krijgen waar je niet voor ingeloot was. 

Aanmelden voor het onderzoek

Wil je meedoen aan het onderzoek? Vraag je behandelaar voor meer informatie. Hij of zij kan je vervolgens aanmelden. Meer informatie over het onderzoek? Mail dan naar: ketaminestudie@psyq.nl. Het onderzoek loopt tot en met januari 2025.

Dit onderzoek is een samenwerking tussen het UMCG, LUMC, Amsterdam UMC, Pro Persona, PsyQ/Parnassia Groep Den Haag, Parnassia/Parnassia Groep Den Haag en binnenkort ook Antes, locatie ziekenhuis psychiatrie in Rotterdam, en Rijnstate. Ook werken patiëntenorganisatie de Depressie Vereniging en MIND mee met dit onderzoek. 

Psychedelica: van de dansvloer naar de behandelkamer

Jolien Veraart, psychiater en onderzoeker bij PsyQ, vertelt in een video van NOSop3 meer over het gebruik van psychedelica binnen de ggz, welke invloed psychedelica op de hersenen hebben en welk effect dat op de behandeling kan hebben.  

Lees meer