Ervaringsverhaal Rik

Rik heeft nooit erg over zijn tics ingezeten en functioneerde altijd goed. Hij kon zich altijd goed focussen en heeft er op school nooit last van gehad. Inmiddels studeert hij HBO technische bedrijfskunde en werkt hij daarnaast in het bedrijf van zijn vader, die hij samen met zijn broer gaat overnemen. 'Ik maak best lange dagen en merkte dat ik - als ik 15 minuten in de auto aan het rijden was naar de zaak - veel last had van tics en dat dit erg storend was', vertelt Rik.' Dat ging de rest van de dag zo door. Ik werk bijvoorbeeld met gevaarlijke machines, waarop ik mijn focus moet houden, maar soms moest ik echt even stoppen, omdat het gewoon niet lukte.' 

'Ik vond dat, als het nodig was, ik me moest kunnen concentreren en focussen en dat kon nu niet'

Tics in het gezicht en geluidjes 

'Ik had vooral veel tics in mijn gezicht, bijvoorbeeld dat ik mijn nekspieren samentrok, mijn mondhoeken naar beneden duwde, met mijn neus bewoog, met mijn ogen rolde, mijn wenkbrauwen op en neer gingen, maar ook schudden met mijn hoofd deed ik veel', vertelt Rik. Daarnaast geeft hij ook aan dat hij geluiden maakte. 'Dat was heel zacht neuriën, wat je wel hoorde als je naast me zat, maar aan de andere kant van de tafel niet.' Voorheen zag Rik dit nooit als een probleem, totdat er minder veilige situaties ontstonden. De veiligheid binnen zijn werk, in de auto en voor anderen wilde Rik vooropstellen. 

'Toen ik ging inzien dat het ook gevaarlijk kan zijn voor anderen, wilde ik er iets aan doen'

Het wachten de moeite waard 

De huisarts adviseert Rik op zoek te gaan naar een psycholoog. Hij gaat aan de slag met een psycholoog in de omgeving, maar al snel wordt duidelijk dat deze praktijk niet de juiste expertise heeft. Rik wordt daarom naar PsyQ in Nijmegen verwezen. 'De wachttijd was erg frustrerend en ik heb vaak gedacht om gewoon met medicatie te starten', vertelt Rik. 'Maar gesprekken met mijn moeder en vriendin zorgden er toch voor dat ik inzag dat dit niet per se de beste manier is en ik toch wilde wachten om de behandeling te proberen.' Het wachten bleek de moeite waard voor Rik. 'Mijn behandelaar heeft me echt goed geholpen, dus ik ben heel blij dat ik uiteindelijk het geduld heb gehad.' 

Behandeling op locatie en online  

Binnen de behandeling ging Rik samen met zijn behandelaar aan de slag om bewustwording van zijn tics te creëren om ze zo te verminderen. Rik: 'Voorheen zei ik: 'ik heb tics punt', maar tijdens de behandeling zijn we echt gaan graven: wanneer heb ik tics, hoe lang heb ik de tics en welke tics heb ik überhaupt? Dat heeft me bewust gemaakt van de hoeveelheid, waardoor ik me ook beter kon focussen op het tegenhouden ervan. Elke week deden we hetzelfde, maar steeds een stapje moeilijker. We begonnen met het evalueren van de week, gingen samen oefenen en bespraken hoe we het moeilijker konden maken, waardoor ik mezelf beter kon trainen,' Rik volgde individuele therapie afgestemd op zijn behoeften. 'De eerst paar keer ben ik fysiek op locatie geweest, maar daarna volgde ik de behandeling ook online, wat mij veel reistijd scheelde.' 

Een vast oefenmoment per dag 

Het doel van de behandeling was voor Rik om te kunnen focussen op de momenten dat het nodig is om onveilige situaties uit de weg te gaan. 'Dit doel heb ik vrij snel behaald, door te werken met vaste oefenmomenten per dag', legt Rik uit. 'Soms had ik wel 11 of 12 oefenmomentjes van 15 minuten per dag. Tijdens deze momenten ben ik er heel bewust mee bezig en doe ik niks anders dan tics tegenhouden. Dit vaste moment per dag houd ik aan, zodat ik blijf oefenen en het niet gaat vervagen. En als mijn tics weer erger worden, is het belangrijk om dit te blijven bespreken met mensen om mij heen.' De oefenmomenten en situaties beschrijft Rik ook samen met zijn behandelaar in een document, zodat hij altijd hier op kan teruggrijpen als het moeilijk wordt.  

Balans tussen tics toelaten en tegenhouden 

Een oorzaak voor de tics is lastig aan te wijzen, legt Rik uit, omdat ze bij hem willekeurig komen. Met de handvatten uit de behandeling focust hij zich nu vooral op balans. 'Tijdens de behandeling hebben we mijn hersens zo getraind, dat het tegenhouden van tics ook een opluchting zou geven, maar het zorgde ook wel voor een tweestrijd. De strijd om mijn tics gewoon te laten gaan of de tics tegen te houden en daarna opluchting ervan te krijgen. Tijdens de behandeling probeerde ik vooral het tweede te doen, maar nu zoek ik vooral de balans.' 

'Ik kan nu per situatie een afweging maken'

Het proberen en een kans geven 

Inmiddels is Rik helemaal overtuigd dat, als je bereid bent aan je tics te werken en er mee wilt leren omgaan, je het altijd een kans moet geven. 'Ik zou een behandeling zeker aanraden. Meestal ga ik voor de snelste manier, zoals medicatie, maar ik ben blij dat ik ervoor ben gegaan en de tijd en aandacht ervoor heb genomen!' Ook geeft Rik nog een tip voor mensen die op dit moment met tics worstelen. 'Het is belangrijk om het hebben van tics niet voor je te houden, want dat verhoogt de druk heel erg.'