Borderline persoonlijkheidsstoornis

Symptomen

Informatie+over+borderline+ps.png

Iemand met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) toont een grote verscheidenheid aan symptomen en gedragingen die bij dit ziektebeeld passen. Het lijkt soms wel of iemand met deze persoonlijkheidsstoornis twee persoonlijkheden heeft.

Wat is Borderline?

Wanneer je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt, voel je je vaak niet in balans, maar erg instabiel en kan je (ook voor jezelf) soms onvoorspelbaar reageren. Je voelt je vaak snel afgewezen en bent bang om door mensen die belangrijk voor jou zijn in de steek gelaten te worden. Je kan sterk emotioneel reageren als dat dreigt te gebeuren.

Een borderline persoonlijkheidsstoornis komt voor bij 1 tot 2 procent van de bevolking. In Nederland gaat het om 150.000 tot 200.000 patiënten. Ongeveer 75% daarvan is vrouw. Mannen krijgen vaker de diagnose antisociale persoonlijkheidsstoornis

Oorzaken borderline

Wat is borderline? Een borderline persoonlijkheidsstoornis wordt vaak veroorzaakt door een combinatie van biologische, psychische en sociale factoren. Je hebt meer kans op borderline wanneer:

  • Borderline in je familie voorkomt.
  • Je er aanleg voor hebt. Het kan zijn dat jouw hersenen prikkels anders verwerken. Hierdoor kun je anders denken, voelen en reageren dan andere mensen.
  • Je in je jeugd een ingrijpende ervaring hebt meegemaakt en/ of je onveilig hebt gevoeld. Bijvoorbeeld door mishandeling, seksueel misbruik of een scheiding van je ouders.

Wat zijn de kenmerken van borderline?

Borderline herkennen is niet makkelijk. Het lijkt soms wel of je twee persoonlijkheden hebt. De kenmerken van borderline die veel voorkomen zijn bijvoorbeeld:

  • je houdt mensen op afstand
  • je gedraagt je wantrouwend naar andere mensen toe
  • je laat je door niemand echt kennen
  • weinig grip hebben op je emoties
  • niet goed weten wie je bent of wat je voelt
  • onaangeroerd zijn of vlak voelen door gebeurtenissen die mensen doorgaans erg van streek zouden maken 
  • zelfbeschadiging

Vriendschappen en relaties
Het is voor iemand met een borderline persoonlijkheidsstoornis dan ook niet makkelijk om vriendschappen en relaties te behouden. Eigenlijk was dit al zo toen je jong was. Je hebt gedurende de jaren met borderline leren omgaan.

Hevige emoties
Met een borderline persoonlijkheidsstoornis heb je doorgaans weinig grip op je emoties: de kleinste aanleiding kan je erg raken en bijvoorbeeld onredelijk boos maken; zo boos dat je zin hebt om met dingen te gooien. Anderen vinden dan soms dat je overdrijft of te gevoelig reageert en zelf snap je vaak ook niet goed waarom je emotioneel reageert. 

Zelfbeschadiging
Je gevoeligheid maakt ook dat je soms impulsief reageert en dat je bijvoorbeeld dingen doet die schadelijk zijn voor jezelf of voor anderen. Zoals roekeloos autorijden of middelenmisbruik. Ook kan het voorkomen dat je jezelf snijdt of op een andere manier beschadigt. Liever die lichamelijke pijn dan die leegte en pijn van binnen voelen.

Deze borderline kenmerken gelden zowel voor vrouwen als mannen.

Borderline, stress en depressie

Wanneer jouw gevoelens en het idee over wie je bent steeds alle kanten op gaan, kost dat veel energie en stress. Mensen met een borderline persoonlijkheidstoornis hebben dan ook vaak stress gerelateerde lichamelijke klachten en angststoornissen.

Twee of meer persoonlijkheidstoornissen

Ongeveer eenderde van de mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis heeft minimaal één andere persoonlijkheidsstoornis. Mensen met deze stoornis hebben ook vaker dan anderen een posttraumatische stress stoornis (PTSS) of een eetstoornis zoals boulimia. Verder hebben mensen met een borderline persoonlijkheidstoornis vaak last van somberheidsklachten.

Ook blijkt uit onderzoek dat mensen met deze stoornis een veel grotere kans op misbruik van alcohol of andere middelen hebben dan anderen. Een borderline persoonlijkheidsstoornis heeft vaak ook een negatieve invloed op je lichamelijke gezondheid. Denk maar eens aan lichamelijke problemen door middelenmisbruik of veel wisselende seksuele contacten.

Borderline test

Heb je last van borderline symptomen en wil je weten of je een persoonlijkheidsstoornis hebt? PsyQ heeft helaas nog niet de beschikking over een borderline test, maar je kan wel onze onze online persoonlijkheidsstoornis test invullen. De uitkomst van de test krijg je direct. Houd er rekening mee dat je nooit zelf de diagnose borderline mag stellen. Raadpleeg eerst je arts. Hij of zij kan je doorverwijzen naar PsyQ.

Behandeling borderline

Voor de behandeling van een borderline persoonlijkheidsstroonis zijn meerdere opties mogelijk. We kijken graag samen met jou welke behandeling het beste past. Bij voorkeur vinden behandelingen plaats in een groep, omdat de klachten vooral tot uiting komen in het contact met anderen. Individuele gesprekken zijn ook mogelijk. Bekijk hoe een behandeling voor een persoonlijkheidsstoornis in zijn werk gaat.