Patterns of Life: een nieuwe benadering voor diagnostiek en behandeling bij PsyQ

‘Het is onze verwachting dat door aan het begin van de behandeling, bij de intake, meer tijd te nemen we tot een beter gedeeld begrip van iemands problemen en verhaal te kunnen komen, waarbij de hulpvrager zelf meer regie heeft en we betere indicatiestelling kunnen doen', vertelt David van den Berg, klinisch psycholoog en hoofdonderzoeker. Het doel is om hierdoor samen met de hulpvrager en zijn of haar netwerk beter tot passende zorg te komen.

'We zien een psychisch probleem als een gevolg van een verstoorde interactie in de relaties met jezelf, met anderen en je omgeving'

Diagnostiek op basis van patronen

Binnen het project geloven we dat mentale problemen niet alleen bestaan uit een verzameling symptomen, maar dat mensen vastlopen in hardnekkige patronen van klachten, omstandigheden en persoonlijke stijl. 

Femke de Boer, industrieel ontwerper binnen het project vanuit Redesign Psychiatry, vertelt: 'We zien een psychisch probleem als een gevolg van een verstoorde interactie in de relaties met jezelf, met anderen en je omgeving. Daar kunnen zich patronen in gaan voordoen: een soort vicieuze cirkels waarin je vast komt te zitten.'  

Hoe werkt de Patroondiagnostiek?

Mensen gaan voor hun eerste gesprek zelf aan de slag met Polly, een digitale applicatie. Hiermee brengen ze hun verhaal in kaart. In een aantal stappen vertellen ze over hun levensloop, huidige situatie en waarom ze nu de stap hebben gezet om hulp te zoeken. 

Na het eerste gesprek verzamelen mensen bouwstenen die iets vertellen over hun situatie. Dat kunnen gevoelens zijn waar je last van hebt zoals somberheid of piekeren. Het kunnen ook dingen zijn die meespelen in je omgeving zoals ruzie of geldzorgen. Met deze bouwstenen wordt in het tweede gesprek met de Patroonverkenner samen onderzocht in welke patronen iemand vastloopt.

'Ze gaf aan alle problemen wel al een keer los behandeld te hebben, maar het nog nooit op deze manier te hebben gezien'

Tijdens een eerdere pilot testten collega's de Patroondiagnostiek met cliënten. Annemarie Mulder, GZ-psycholoog/promovendus, vertelt over hoe één van de cliënten hierop reageerde: 'Tijdens de pilot bouwden de cliënt en ik samen het patroon op het smartboard en kwamen we op het punt dat de cirkel in het patroon rond was. Daarmee zag ze in dat het een vicieuze cirkel is. Ze gaf aan alle problemen wel al een keer los behandeld te hebben, maar het nog nooit op deze manier te hebben gezien, dus als een patroon of een vicieuze cirkel. Het was een openbaring en gaf haar veel inzicht.'

Herstelplan: een gepersonaliseerd traject naar herstel 

Het derde deel van de Polly app draait om vooruitkijken. Dit deel helpt mensen om na te denken over wat belangrijk voor hen is, waar ze naartoe zouden willen en welke hulp ze daarbij nodig hebben. In het derde gesprek maken cliënt en behandelaar op basis hiervan samen een herstelplan. 
In het herstelplan wordt het verhaal van de cliënt, de bouwstenen, patronen en hersteldoelen gebundeld in een overzichtelijk document dat de cliënt en behandelaren op weg helpt in het herstel. Omdat dit document ook gekoppeld wordt aan het EPD, zal dit de behandelaar administratieve tijd besparen.

Inzicht en onderzoek

Artificial intelligence integreren, is een belangrijk doel binnen het project. Dit wordt gedaan door iedereen dezelfde vragenlijst aan te bieden in de Polly App. Deze toegankelijke vragenlijst biedt inzicht in problemen en klachten die vaak samen voorkomen. Door de antwoorden te vergelijken met gegevens van andere cliënten, bouwen we een waardevolle database op. Hierdoor kunnen in de toekomst passende suggesties worden gegeven die worden besproken tijdens de gesprekken.

Jim Driessen, psycholoog/promovendus binnen het project, vertelt:

'Je krijgt als het ware een algoritme als derde persoon aan tafel, dat suggesties doet over wat er zou kunnen spelen. Zo kom je tot betere diagnostiek en voelen cliënten zich meer gehoord'

De toekomst van de Patroondiagnostiek

De eerste teams in Den Haag en Leiden zijn al gestart met de Patroondiagnostiek om te onderzoeken hoe behandelaren en cliënten deze intake in de praktijk ervaren. In de toekomst kijkt het projectteam of en hoe dit verder wordt uitgerold binnen PsyQ en mogelijk andere ggz-instellingen. 
David: 'Het verschil met andere initiatieven zit hem vooral in de combinatie van een nieuwe visie, een nieuw ontwerp van de intake, maar daarbij ook de software en data infrastructuur.’

Meer informatie

De projectgroep bestaat uit David van den Berg, Femke de Boer, Annemarie Mulder, Jim Driessen, Rutger Goekoop, Sander Voerman, Gerrit Glas en Marloes Verhaar. Op de website van Patterns of Life vind je meer informatie over het project.