Actueel

Componence Asset List

16 maart 2022

200+x+200+Kim+Melchior.png
Heb je dwangklachten en ga je daarvoor in behandeling? Grote kans dat je dan exposure met responspreventietherapie krijgt. Maar uit onderzoek van collega Kim Melchior, GZ-psycholoog en promovendus binnen PsyQ, blijkt nu dat ook metacognitieve therapie een effectieve behandeling is. Maar wat is het verschil en welke behandeling is effectiever? Kim vertelt meer over het onderzoek. 

1 tot 2 procent van de mensen in Nederland krijgt te maken met een dwangstoornis. Ze hebben last van dwanggedachten en dwanghandelingen. Vanuit de richtlijn worden deze mensen behandeld via exposure met responspreventietherapie. Ondanks de aangetoonde werkzaamheid van exposure met responspreventie is verbetering van effectiviteit gewenst, gezien het bescheiden percentage cliënten dat na deze behandeling daadwerkelijk is hersteld van de klachten. Kim: 'Na afloop van een behandeling met exposure met responspreventie is 60% van de cliënten hersteld van zijn of haar klachten. Ook zien we In de praktijk dat 1/3e van de cliënten deze vorm van therapie weigert of vroegtijdig uitvalt. Er was dus duidelijk ruimte voor verbetering. Hier hebben we de afgelopen jaren onderzoek naar gedaan.' Het onderzoek is een samenwerking tussen PsyQ en Erasmus Universiteit Rotterdam. 

Onderzoek cliënten en vragenlijsten 

Het onderzoek begon met een pilot, waarin 25 cliënten metacognitieve therapie volgden. Dit onderzoek liet al veelbelovende resultaten zien. Voor het hoofdonderzoek volgden 90 cliënten of metacognitieve therapie of exposure met responspreventietherapie. Bij beide therapievormen werden 15 sessies met een duur van 45 minuten gehanteerd. Een stuk korter dus dan normaal bij exposure met responspreventietherapie. Dit was mogelijk door nieuwe inzichten over onderliggende werkingsmechanismen van exposuretherapie die in de afgelopen jaren werden opgedaan. 

'Het mooie aan dit resultaat is tevens dat de cliënt op deze manier nog iets te kiezen heeft'

Is metacognitieve therapie effectiever dan exposure met responspreventietherapie bij dwangstoornissen? 

Uit het onderzoek blijkt dat beide behandelingen even effectief zijn. Er zijn dus 2 goede behandelvormen om dwangstoornissen in veel gevallen goed te kunnen behandelen met weinig therapie-tijd en op een manier die goed vol te houden is voor de cliënt. Het onderzoek wijst uit dat in beide condities namelijk minder dan 20% van de cliënten uitvalt; een stuk lager dan in eerder onderzoek werd aangetoond. 'Het mooie aan dit resultaat is tevens dat de cliënt op deze manier nog iets te kiezen heeft. Als het ene niet werkt, kan je het andere nog proberen', aldus Kim. 

Lees het proefschrift

Wat is metacognitieve therapie?

De vrij nieuwe behandelmethode metacognitieve therapie heeft als uitgangspunt dat niet de dwangklachten zelf het grote probleem zijn, maar de manier waarop je denkt over je klachten. Je leert tijdens deze therapie anders te denken over je dwangklachten en zo je overtuigingen, ook wel metacognities genoemd, te wijzigen.

Meer over metacognitieve therapie 

Wat is exposure met responspreventietherapie?

Exposure betekent jezelf blootstellen aan datgene waar je bang voor bent en responspreventie betekent vervolgens geen dwanghandelingen uitvoeren. Na het volgen van een exposure met responspreventie behandeling is 60% van de patienten met een dwangstoornis hersteld van zijn klachten.