Schematherapie
Schematherapie
De eerste ervaringen
De manier waarop je kijkt naar jezelf en anderen wordt al gevormd in je kindertijd en groeit door hetgeen je daarna meemaakt. De ontwikkelde schema’s voelen vertrouwd aan. Ervaringen worden vaak zodanig aangepast dat ze de juistheid van schema’s bevestigen.
Er zijn achttien schema’s gevonden die in verschillende mate bij iedereen aanwezig zijn.
Voorbeelden van schema's
Wantrouwen/misbruik
De verwachting dat andere mensen je pijn zullen doen, je vernederen, je manipuleren of je bedriegen. Het gevoel dat je meestal aan het kortste eind trekt.
Emotionele deprivatie schema
De verwachting dat aan je normale behoefte aan emotionele steun niet adequaat tegemoet wordt gekomen door anderen. Het gevoel van gebrek aan aandacht, warmte en vriendschap. Missen van begrip, een luisterend oor of van het delen van gevoelens. Gevoel van afwezigheid van ondersteuning en begeleiding.
Zelfopoffering
Voortdurend in de gaten houden en vervullen van de behoeften van anderen, ten koste van zichzelf. Dit om te voorkomen dat andere mensen pijn ervaren en dat je egocentrisch wordt gevonden.
Valkuilen
In situaties waarvoor iemand gevoelig is, worden de schema’s geraakt. Omdat die juist iemands kwetsbare plekken vormen en daardoor veel emotie oproepen, reageren mensen vaak fel. Ze reageren te boos, voelen zich te verdrietig, te bang of te blij. Dit kan leiden tot gedrag waarvan iemand uiteindelijk last krijgt. Schema’s worden ook wel valkuilen genoemd. Sommige mensen geven zich over aan hun schema’s en vinden manieren om de pijn die zij daardoor voelen te vermijden of uit te doven. Anderen overschreeuwen zichzelf, waardoor ze niets meer hoeven te voelen. Zij gaan bijvoorbeeld nog harder werken dan ze al deden. Ze gaan nog meer hun best doen.