Lopend onderzoek  

Binnen het Kenniscentrum lopen momenteel meerdere belangrijke onderzoeken naar AD(H)D bij volwassenen en ouderen. 

Sleep for Attention by Attention to Sleep

Veel mensen met ADHD hebben slaapproblemen. In dit onderzoek kijken we wat het effect is van behandeling van ADHD en/of slaap op de ADHD symptomen en de slaapproblemen. Ofwel: heeft het behandelen van slaapproblemen ook een positief effect op de ADHD symptomen, en heeft het behandelen van de ADHD symptomen een gunstig effect op de slaapproblemen. Op dit moment wordt de data van dit onderzoek verzameld, in samenwerking met ADHDcentraal en het Nederlands Slaap Instituut (NSI).

In het oog van ADHD 

Problemen met het oog komen veel voor bij mensen met ADHD. Het doel van dit onderzoek is om na te gaan of ADHD in verband staat met bepaalde afwijkingen in de oogfuncties. Ook onderzoeken we of ADHD medicatie en lichttherapie de oogfuncties van mensen met  ADHD verbeteren. 

De relatie tussen ADHD, slaap en gezondheid in een groot cohort Nederlandse verpleegkundigen. 

In de algemene populatie is de relatie tussen slaap en gezondheid veel beschreven. Wij onderzoeken deze relatie in een groot cohort van vrouwelijke verpleegkundigen (Nightingale onderzoek). Dit onderzoek is een samenwerking met het Nederlands Kankerinstituut (NKI). De data van dit onderzoek wordt op dit moment geanalyseerd en gerapporteerd. 

Lichttherapie bij ADHD 

Lichttherapie wordt bij PsyQ gebruikt als behandeling van stemmingsklachten in de winter en van slaapproblemen. In dit onderzoek kijken we of Lichttherapie ook effectief is voor het verminderen van ADHD symptomen. Dit onderzoek is in voorbereiding.  

Gezondheid en ervaringen van vrouwen met ADHD 

Ondanks een groeiende erkenning van AD(H)D bij vrouwen, blijft het onderzoek naar de beleving van AD(H)D bij vrouwen nog steeds ver achter bij dat van mannen. In de praktijk zien we dat AD(H)D bij vrouwen gepaard gaat met andere problemen dan bij mannen, en er is nog maar weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar hun gezondheid. Daarom werkt het Kenniscentrum ADHD samen met de koepel van AD(H)D patienten organisaties in Europa, ADHD Europe aan een internationaal onderzoek naar de ervaringen- en gezondheid van vrouwen met AD(H)D. Dit onderzoek is in voorbereiding. Meer lezen over dit onderzoek. 

Recent afgeronde onderzoeken 

1. De beste behandeling van het verlate slaapfase syndroom  

Zo’n 80% van de mensen met AD(H)D heeft last van een verlate slaapfase, welke wordt 
gekenmerkt door het veel later dan gemiddeld in slaap vallen en ’s ochtends langer (willen) uitslapen. Uit dit onderzoek bleek dat een lage dosis melatonine een waardevolle aanvulling is in de behandeling van verlate slaapfase bij volwassenen met ADHD, en dat melatonine ook de ernst van ADHD deed afnemen.  

E. van Andel, D. Bijlenga, S. W. N. Vogel, A. T. F. Beekman and J. J. S. Kooij (2021) Effects of chronotherapy on circadian rhythm and ADHD symptoms in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder and delayed sleep phase syndrome: a randomized clinical trial. Chronobiol Int. 38(2). 260-269.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33121289

2. De prevalentie van hormoon-gerelateerde stemmingsklachten en stoornissen bij vrouwen met ADHD 

F. Dorani, D. Bijlenga, A. T. F. Beekman, E. J. W. van Someren and J. J. S. Kooij J Prevalence of hormone-related mood disorder symptoms in women with ADHD (2021) Psychiatr Res. 133.10-15.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33302160

3. Verschillende onderzoeken in een groot cohort van mensen met angst en/of depressie met en zonder ADHD symptomen (de NESDA studie).  

Samenwerking tussen VUmc/GGZinGeest en PsyQ Kenniscentrum ADHD bij volwassenen en ouderen.  

4. Onderzoeken binnen een groot cohort van mensen uit de algemene bevolking (het NEMESIS-II cohort) 

Vogel SW, Ten Have ML, Bijlenga D, de Graaf R, Beekman AT, Kooij JJ. Seasonal Variations in the Severity of ADHD Symptoms in the Dutch General Population. J Atten Disord. 2016 May 19. 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27199240

5. Onderzoeken binnen de samenwerking tussen AMC/Nederlands Institute of Neuroscience en PsyQ Kenniscentrum ADHD bij Volwassenen en ouderen 

Vogel SWN, Bijlenga D, Benjamins JS, Beekman ATF, Kooij JJS, Van Someren EJW. Attention deficit hyperactivity disorder symptom severity and sleep problems in adult participants of the Netherlands sleep registry. Sleep Med. 2017 Dec;40:94-102. 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29221785

Bruijel J, van der Meijden WP, Bijlenga D, Dorani F, Coppens JE, Te Lindert BH, Kooij JJ, Van Someren EJ. Individual Differences in the Post-Illumination Pupil Response to Blue Light: Assessment without Mydriatics. Biology (Basel). 2016 Sep 9;5(3). 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27618116

6. Onderzoek naar ADHD bij oudere volwassenen 

Hieronder vind u de meest recente publicaties van het Kenniscentrum over ADHD bij oudere volwassenen. Een volledig overzicht van de publicaties vind u hier: Pubmed

7. Onderzoeken naar sensorische sensitiviteit en seksualiteit, en naar follow up van patienten na ontslag uit behandeling 

Bijlenga D, Kulcu S, van Gellecum T, Eryigit Z, Kooij JJS. Persistence and Adherence to Psychostimulants, and Psychological Well-Being Up to 3 Years After Specialized Treatment of Adult Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder: A Naturalistic Follow-Up Study. J Clin Psychopharmacol. 2017 Dec;37(6):689-696. 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29049077

Bijlenga D, Vroege JA, Stammen AJM, Breuk M, Boonstra AM, van der Rhee K, Kooij JJS. Prevalence of sexual dysfunctions and other sexual disorders in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder compared to the general population. Atten Defic Hyperact Disord. 2017 Aug 22. 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28831742

Bijlenga D, Tjon-Ka-Jie JYM, Schuijers F, Kooij JJS. Atypical sensory profiles as core features of adult ADHD, irrespective of autistic symptoms. Eur Psychiatry. 2017 Jun;43:51-57. 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28371743